doesn’t make you
feel lighter
When keeping
your head up
doesn’t make you
see the light
Try a bow
Roos Bijleveld
Wat een prachtig stuk schreef Theoloog des Vaderlands Claartje Kruijff in Trouw. “Van der Laan sprak ons aan op een groter verbond. Een heilige ruimte waar we aan voorbijgaan terwijl wij er wel naar verlangen. Wij die geleerd hebben voor onszelf te zorgen, met zelfredzaamheid en autonomie als kernwaarden in onze samenleving. Terwijl wij ten diepste afhankelijk van elkaar zijn. Je neigt over je afhankelijkheid heen te leven als het je goed gaat. Maar er hoeft maar iets onverwachts of naars te gebeuren om te ervaren dat je zonder anderen niet kunt bestaan”. Zo herkenbaar wat zij schrijft. Daar gaat ook mijn boek: Het veld van Aandacht over. Wanneer wij ons gedragen weten door onze familie, de gemeenschap, het land waar we wonen, komen we in contact met ons hart en onze bron.
Of anders gezegd:
Daar waar ons kleine hart bij het grote hart mag rusten is de weg wijzer dan de wegwijzer.
Wat is dat nu precies? Het is moeilijk om dat met woorden uit te leggen, maar zo voelbaar in afgelopen twee trainingsdagen met als thema aannemend hart en bedding. Wat de deelnemers aan het eind vertelden: ik ervaar een stilte van binnen die ik nog nooit gevoeld heb. Dankbaar. Het voelt als thuiskomen. Ik voel me gedragen door de groep. Het is als een warm bad. Aanwezig en stil.
Een toepasselijke tekst uit zorg voor de ziel: “Zorg voor de ziel vraagt van ons dat we ons hart nog wijder openen dan ooit tevoren en dat we de veroordeling en het moralisme in ons kunnen verzachten. Er bestaat geen goed en slecht. Waar loopt ik tegen een muur als ik in mijn eigen hart kijk? Waar ligt de grens? Wat sluit ik van mezelf of een ander liever uit?”
Zoals beloofd, weer een citaat uit het boek zorg voor de ziel van Thomas Moore:
Zorg voor de ziel is niet een probleem oplossen of het leven probleemloos maken, maar het gewone leven een diepte en waarde te geven die met zielerijkdom samen hangen.
Weer een boek herontdekt die al ruim 15 jaar in mijn boekenkast staat. Zorg voor de ziel van Thomas Moore. Nu ik kan ervaren hoe het is om op de zielslaag aangeraakt te worden of aan te raken, komt dit boek bij mij op een andere laag binnen. Alsof ik het helemaal opnieuw lees. Komende tijd zal ik af en toe een citaat op de tijdlijn zetten. Zielerijkdom houdt verband met verrijking van de ziel: goede voedsel, prettige gesprekken, oprechte vrienden en ervaringen die in de herinnering blijven en het hart raken. De ziel wordt onthuld in genegenheid, liefde en broederschap, maar ook in het teruggetrokkenheid van het eigen zelf tot innerlijk contact en intimiteit.
Robert Dijkstra zegt dat het een wetenschappelijk bewijs is dat we in onze cel 1000 atomen dragen van alle organismes die hebben geleefd. Thich Nhat Hanh zegt: “als we een enkele lichaamscel of cel van ons bewustzijn bekijken, zien we de aanwezigheid van alle generaties voorouders in ons. En voor de mens ten tonele verscheen, waren er andere levende wezens zoals bomen, planten, mineralen, dieren. Wij zijn een voortzetting van deze stroom van leven.
Wat is Het Veld van Aandacht toch groot.
Robert Dijkgraaf gisteren bij de wereld draait door: “in ons hebben wij van ieder beest, organisme dat ooit heeft geleefd 1000 atomen in onze cellen. In ons zijn we verbonden met de geschiedenis en het leven om ons heen. Dat is een wetenschappelijk feit”.
Morgen tijdens de training het roepen van de ziel, zullen we dit daadwerkelijk op de massagetafel kunnen ervaren
Ontmoeting op de laag van de ziel
Kom een tijdje naast me zitten in gedeelde eenzaamheid,
beiden in het besef van ons volslagen alleen-zijn en
onmiskenbare verbondenheid.
Dans met me in de stilte en in het geluid van zachte
dagelijkse woorden, die aan het eind van de dag geen enkele betekenis voor me hebben.
In het systemisch werk via het lichaam is vertragen, wachten, het niet weten toelaten belangrijk om contact te maken met de laag van de ziel.
Deze vakantie het boek Stil de tijd van Joke Hermsen gelezen. Een prachtig boek met pareltjes van zinnen.
In het boek staat bijvoorbeeld dat Augustinus (een filosoof uit de vijfde eeuw) al schreef dat de ware tijdmaat in onszelf zit, als een uitbreiding van de eigen ziel.
In de huidige tijd worden we geleefd door de klok in plaats van de innerlijke tijd. Er is spraken van gebrek aan tijd, haast, doelgericht bezig zijn. Dit bevordert eigen belang en individualisme.
In het boek wordt gepleit voor innerlijke tijd: onthaasten, verveling, wachten, mijmeren, rusten, mediteren. Dat maakt ruimte voor bezinning, creativiteit, contact met intuïtie en de zielslaag. De zielslaag die verbonden is met het collectieve.
Door het voortdurend verjagen van de verveling wordt de fundamentele laag van ons bestaan aan het zicht onttrokken.
Wie voor een doek van Rothko staat, voelt de ‘kloktijdloze’ ervaring.
Luisteren naar de beweging voor de ziel kan zo veel makkelijker zijn als je ziek bent. Het gebeurt mij niet vaak, maar deze zomer begon ik mijn 2 maanden sabbatical met een forse bronchitis. Ik voelde dat deze bronchitis niet vanzelf weg zou gaan. Net zoals in een opstelling de energie van de dood voelt, zo voelde ik mezelf steeds meer wegglijden in een diepe vermoeidheid/rust. Er moest dus antibiotica ingezet worden en het duurde twee weken voordat mijn energie weer terugkwam. Wat een waardevolle ervaring was dat. Ik moest op de millimeter voelen wat ik aankon, wat goed voelde en wat niet helpend was. De bronchitis hielp mij om heel dicht bij mijn lichaam te blijven, zacht te zijn naar mezelf, me over te geven aan dat wat er is.
En hoeveel moeilijker is dit als de aandacht weer uitgaat naar werk, gezin en andere activiteiten. Hoe kan ik dan dicht bij mezelf blijven, luisteren naar mijn lichaam en toe geven aan dat wat nodig is op dat moment.
Mezelf centraal blijven stellen. Niet in de overlevingsmodus gaan, maar durven me over te geven aan dat wat er is. De angsten in de ogen te kijken die dat oproept.
En soms merk ik dat ik hiervoor ook andere nodig heb. Mijn man die mij de liefdevolle aandacht geeft zodat ik me kan overgeven aan dat wat er is.
Een therapeute die me in de aanraking kan laten voelen waar mijn zielsbeweging stokt. Waar ik terugschrik om mijn ziel toe te laten. Voor oude overlevingsmechanisme (persoonlijk of vanuit het familiesysteem) hebben we vaak een blinde vlek. Hoe helend kan het zijn om in de ontmoeting met een ander je zielsbeweging toe te mogen laten.
Ik hoor het regelmatig: “ik moet (of wil) mijn plek innemen”.
In mezelf merk ik dan de verbazing. Waarom plek innemen? Vaak klinkt het als je best doen en je een plek moet veroveren.
Hoe zou het zijn om jouw plek aan te nemen? Jouw plek op deze wereld is er al, helemaal voor jou. Je hoeft daar niet je best voor te doen, je mag het vechten loslaten. Je mag thuiskomen bij jezelf.
Dit is precies de essentie van systemisch werk via het lichaam.
Jippie ….het boek Het Veld van Aandacht, systemisch werk via het lichaam, is er. En het is nog mooier dan ik had verwacht. Heel mooi vorm gegeven door Tonny Teuwisse. Vanaf nu te koop via bol.com. Voor iedereen die geintresseerd is in de helende kracht van aandacht. En voor therapeuten die zich willen verdiepen in systemisch werk via het lichaam.
“Wanneer we in ons hart kunnen rusten en ons kunnen open stellen voor het leven zoals het is, kunnen we rusten in het leven zelf. Het verleden en de toekomst vallen weg en we zijn een met wat er is. In deze onbegrensde ruimte en stilte open zich het veld: Het Veld van Aandacht”.
Een artikel van mij in Vuurvogel van Phoenix. Zowel mijn ontwikkelingsweg als wat systemisch werk via het lichaam wordt hierin beschreven. Trots en blij.
Het lichaam heeft een grote wijsheid in zich. Hoe kan je contact maken met deze wijsheid? Door met liefdevolle aandacht te zijn met wat er is, kan je steeds beter het contact met je lichaam ervaren. Niet te sturen, maar vertrouwen op de dat wat zich aandient. Niet vanuit je hoofd, maar dat wat in het persoonlijk en systemisch celgeheugen van het lichaam ligt opgeslagen. Dat heb ik zelf gisteren weer mogen ervaren in een sessie bij Stefanie Bussing op de massagetafel. Haar liefdevolle aanraking en me overgeven aan dat wat mijn lichaam laat zien. Door woorden te geven aan wat zich aandient in beelden of gevoelens, merkte ik dat mijn lichaam als vanzelf reageert.
Systemisch werk via het lichaam. Het roepen van de ziel.
Velen denken dat ze de waarheid van hun eigen ziel zoeken, het is de ziel, die de waarheid zoekt in hen.
(Bert Hellinger, geciteerd in het boek Vonken van Verlangen van Wibe Veenbaas en Joke Goudswaard. Dit boek en het handboek Het roepen van de Ziel van Connie van der Arend, gebruiken wij als basis voor de nascholing Het roepen van de ziel)
I have learned that people will forget what you said
People will forget what you did
But People will never forget how you made them feel
Maya Angelou
Het orgaan van de aandacht is het hart. Wanneer we met open hart aanwezig kunnen zijn, is er geen waardeoordeel. Deze aandacht is helend. Energie werkt door middel van afstemming. Dit betekent dat jouw aandacht bij de ander aandacht oproept. De mate waarin je bij jezelf kunt zijn, geeft de ander de mogelijkheid bij zichzelf te zijn. De mate waarin je de ander kunt helpen, hangt af van je eigen ontwikkeling. Als er echte aandacht is gebeurt alles vanzelf, van binnenuit.
Henk Goossens & Connie van der Arend
Sta eens even stil zodat je ziel je in kan halen.
Chinees spreekwoord
Liever Alleen
Zegt ze
met een rechte rug
en een zekerheid in haar ogen
die elk moment
kon omslaan
in het tegendeel
Ze houdt zich sterk
door niet te missen
wat ze mist
door niet te verlangen
wat ze verlangt
door niet te dromen
waarvan ze droomt
Stef Bos
What lies behind us and what lies before us are small matters compared to what lies within us. And when we bring what is within us out into the world…..miracles happen.
Henri Thoreau
Wijze vrouw die Loesje. Of anders gezegd: Door in je hart aanwezig te zijn kan je je ziel roepen.
Getuigen zijn is alsof je een grote, wijde vaas bent met een oor aan de binnenzijde, dat liefdevol en zonder kritiek alles opneemt wat wordt aangeboden. De meeste van ons, menen dat we bij het aanhoren van een pijnlijk, verdrietig verhaal iets moeten zeggen of doen, zeker als we van nature of beroep “redders” zijn. We hebben niet geleerd dat er momenten zijn – veel vaker dan we denken – waarop de verteller alleen een getuige wenst, iemand die is. i.p.v. doet of herstelt.
N. Michale Murphy
Daar, waar we ons kleine hart bij het grote laten rusten, daar leren we, dat de weg wijzer is dan de wegwijzer.
Het is weldaad voor de ziel als we kunnen ervaren dat we onderdeel zijn van een groter geheel. De ziel, het verbindingslichaam tussen de twee werelden (de bron en de bestemming). De ziel zoekt in de begeleiding geen actieve DOENER, maar heeft behoefte aan een getuige. De ziel vraagt slechts een schaal, een plek, van waaruit ze haar “verhaal in het geheel ” kan doen.
Als ik wandel, luister ik heel intens
Plotseling zijn al mijn voorouders bij me
Wees stil zeggen ze, Kijk en Luister
Je bent het resultaat van de liefde van duizenden
Linda Hogan
Ik geloof
Dat ik geen groter geschenk
Kan ontvangen
Dan door de ander
Te worden gezien
Te worden gehoord
Te worden begrepen
En aangeraakt
Het grootste geschenk
Dat ik kan geven
De ander te zien
Te horen, te begrijpen
En aan te raken
Wanneer dat gebeurt
Voel ik dat er contact is gelegd
Virginia Satir
Kun je je familie in je lichaam voelen? Jazeker! Als je je familie niet insluit, sluit je delen van je lichaam af.
Dat wat je in een opstelling vergroot tegenkomt in het veld, kan je terugvinden in het lichaam op de laag van de ziel, de laag die gaat over wie je in essentie bent. Je kunt masseren “tot je een ons weegt”, maar wanneer de cliënt niet op zijn eigen plek staat in het familiesysteem, zal er spanning en onrust in het lichaam blijven. Het effect van een opstelling blijft beperkt als een cliënt niet aanwezig is in zijn lichaam. Er is wel inzicht maar geen wezenlijke stappen. Via het lichaam kun je systemisch werken. Het is zowel een verdieping voor massage- als voor systemisch therapeuten.
© 2024 Connie van der Arend
Thema gemaakt door Anders Noren — Boven ↑